65+ and still young: Hoe Dichter bij Dordt ...

... NS-station Dordrecht ...

Maandag 22 april 2013 is een zonstralende dag met blauwe hemel, zeer geschikt voor een stadsbezoek. De historische binnenstad van Dordrecht lonkt. Het in de volksmond 'Dordt' genoemde stadje kent een rijk verleden. Tegenwoordig wonen er zo'n 120.000 inwoners.
(In 2006 en 2007 is Dordrecht uitgeroepen tot onveiligste gemeente van Nederland, na onderzoek van de website www.misdaadkaart.nl. Dat is dus achter de rug, op een voorjaarsmaandag in 2013 is van die titel niets te bespeuren).

De Dordtse binnenstad ligt ingeklemd tussen de Merwede en zijn splitsing in de Noord en de Oude Maas. De Merwedestad beschikt over de zesde zeehaven van Nederland. In de Middeleeuwen was 'Dordt' een belangrijke handelsstad en stapelplaats. Nu spelen vooral scheepsbouw en hout- en metaalindustrie een voorname rol.

Een bekende uitdrukking over Dordrecht luidt: 'Hoe dichter bij Dordt, hoe rotter het wordt'.
Dit is geen sneer naar de naburige Maasstad, maar het slaat op de bodemgesteldheid in het rivierengebied van de Merwedestad.

'Tiel is niet viel,
Bommel is rommel,
hoe dichter bij Dordt,
hoe rotter het wordt'...

... Johan en Cornelis de Witt ...

Op de Visbrug staat een standbeeld van de gebroeders Johan en Cornelis de Witt. Zij behoren tot een aantal Dordrechters dat door de eeuwen heen een bekende status heeft bereikt. De bekendste Dordtenaar is ongetwijfeld Johan de Witt. Hij was als raadpensionaris van Holland een van de belangrijkste politici van zijn tijd. Op 20 augustus 1672 werd hij met zijn broer Cornelis in Den Haag door een woedende menigte gelyncht.

Op het Scheffersplein staat het standbeeld van de Dordtse schilder Ary Scheffer. De twee kunstschilders Ary Scheffer en Albert Cuyp hebben een meer dan plaatselijke bekendheid verworven.
Humanist en geleerde Gerardus Vossius werd weliswaar niet in Dordrecht geboren, maar bracht er wel een deel van zijn leven door. Ook C. (Kees) Buddingh — dichter, schrijver, vertaler — werd in 1918 in Dordrecht geboren en had een sterke binding met de stad. Hij schreef een ode aan de stad en woonde vaak wedstrijden van voetbalclub DFC bij. Schrijver Ronald Giphart is eveneens uit Dordrecht afkomstig.

... Stadhuis van Dordrecht ...

... Waar zijn die Schapekoppen? ...

Met Dordtenaar Kees Buddingh komt voetbalclub DFC in beeld. De voorganger van FC Dordrecht doet mijn nostalgische bloeddruk iets meer oplopen dan die van de huidige BVO (betaald voetbal organisatie), goed vergelijkbaar met het armlastige IJmuidense Telstar, om maar eens een eind in de ruimte over het eeuwige voetbal te kletsen. In het logo van de huidige FC staat de kop van een ram. De supporters - slim als zij zijn - zingen bij wedstrijden van hun club dan ook: 'Wij zijn de Dordtse Schapekoppen' ...

DFC is zo'n afkorting als AFC (A'dam), BFC (Bussum) tot aan ZFC (Z'dam), zoals je in typical Dutch style ook AVV, BVV, CVV tot aan ZVV had. Vroeger was dat mijn hobby: wat is de betekenis van clubnamen die uit afkortingen bestaan? Het liefst leerde ik de langste lettercombinaties uit mijn hoofd, zoals Leentje Lotje leerde lopen op de lange Lindelaan. De Loosdrechtse Lindelaan? ...

Ik herinner mij, naast de kortste combinatie UD uit Deventer - was de koninklijke Utile Dulci niet de oudste vereniging in ons land? - die van AGOVV (de Apeldoornse Geheel Onthouders, ha ha), TONEGIDO (Tot Ons Nut En Genoegen, ha ha) en WVHEDW (Wilhelmina Vooruit, ha ha, vooruit achteruit!), de laatste als fusieclub. Het Eenvoudige Doet Wonderen, nietwaar ...

Een fusie tussen NOAD (Nooit Opgeven Altijd Doorzetten) en ADVENDO (Aangenaam Door Vermaak En Nuttig Door Ontspanning) leverde de clubnaam NAC (Noad Advendo Combinatie) uit Breda op. De volledige naam Nooit Opgeven Altijd Doorzetten Aangenaam Door Vermaak En Nuttig Door Ontspanning Combinatie Breda is de op een na langste clubnaam ter wereld. Als je 't maar weet ...

Bij het in 1875 of daaromtrent opgerichte UD denk ik aan het in de uiterwaarden van de IJssel gelegen voetbalveld. Het UD-clubhuis was dan ook gebouwd op palen. Amsterdamser moet het natuurlijk niet worden, er is immers maar één A, J, A, X. A-J-A-X, Ajax is een club van ... Ho ho, wag effe, straks de 32ste landstitel, hoor!

Uit Dordrecht - hé, ook een soort UD - zit niet alleen DFC, maar ook EBOH in mijn geheugen. 'Eendracht Brengt Ons Hoger'. Maar als die club buiten de deur speelde, was het toch meer een kwestie van 'Elf Boeren Op Hol'. Dat kun je van 020 niet segge ...
Bekende voetballers uit Dordrecht, die - naar ik meen te weten - er nog iets van terecht hebben gebracht zijn Cor van der Gijp, Jan Klijnjan, René van der Gijp, Jules Ellerman, Louis Laros en Evander Sno. Het was de Dordtse voetbalvereniging Emma (niet meer onder die naam bestaand), waar de vermaarde gebroeders Van der Gijp hun carrière zijn begonnen.
Uit de Dordtse wateren weet ik één bekende zwemmer op te vissen: Jan Jiskoot.

Door de postduif gebracht doen veel volksverhalen de ronde over Dordrecht. Eén er van gaat over Sint Sura, een jonge dame die met slechts drie muntjes in haar beurs een hele kerk wilde laten bouwen. Zij werd vermoord vanwege vermeende rijkdom ...

Een ander verhaal gaat over het huis De Onbeschaamde. De drie broers Van Beveren wilden alle drie een huis laten bouwen. Voor de grap sloten zij een weddenschap af wie het gewaagdste beeld op zijn gevel zou durven te zetten. Abraham van Beveren liet een naakt jongetje tegen de gevel plakken. Maar dat huis met de gewaagdste voorstelling laat nu een leeg timpaan zien. De voorstelling zou zo gewaagd zijn geweest, dat hij volgens de overlevering zou zijn verwijderd ...

... de Grote Kerk ...

Inwoners van Dordrecht worden Schapekoppen genoemd, een benaming die waarschijnlijk is gebaseerd op een sage, die wellicht uit de Middeleeuwen stamt, toen er nog tolmuren rond de stad stonden. In een poging om het tolgeld op vee te ontduiken, staken Dordtenaren een schaap in mensenkleren om het zo binnen de stadsmuren te kunnen smokkelen. Het bedrog kwam echter uit. Net op het moment dat men met het schaap door de poort wilde, liet het dier zich luidkeels horen. Het begon te blaten ...

Langs Randweg N3, bij de afrit van de Merwedebrug tussen Dordrecht en Papendrecht (de Papendrechtse brug) op de De Staart, staat een monument dat naar de sage verwijst: Een man en zijn zoon, die een schaap als kind verkleed tussen zich in houden.

Dordrecht wordt tijdens het carnaval Ooi- en Ramsgat genoemd. Ook bestaat er een koekje met de naam Schapekop, een Dordtse specialiteit.

... een van de binnenhavens ...

Op 14 november 1992 was de landelijke intocht van Sinterklaas in Dordrecht. Ook in 2011 kwam Sinterklaas in Dordrecht aan; dit was de zestigste intocht op tv. Burgemeester Arno Brok werd hiermee de eerste burgemeester, die twee landelijke intochten deed. In 2005 deed hij dat ook al in Sneek, een intocht die net als die van 2011 op 12 november viel. Zowel in 1992 als in 2011 meerde Pakjesboot 12 vol brokken speculaas in de Wolwevershaven aan.