RoodWitBlauw RoodWitBlauw RoodWitBlauw

Veni

Vidi

Fietsie/Foetsie

Een Goede Vrijdag aan de Maas

E-bike Ernie!

In zomerse omstandigheden trekken wij naar het zuiden. Vlak voor Pasen, ruim een week voor het einde van april, en toch is daar het grote zomervakantiegevoel. Stralend blauwe hemel, wel 25 graden Celsius, broodjes in de koelbox, drukte op de snelweg. Gelukkig geen files. Slechts een afgevallen fiets zorgt voor enig oponthoud, zij het niet voor ons reisritme, wel voor andere achteropkomende 'prijs'winnaars.
Onze vriendjes in Geulle wachten ons op met een geurende kop Rombouts, die mij aan het vroegere Café Filtre herinnert. Wij gaan de gastvrije Limburgers twee nachtjes lastig vallen in hun zo fraai vernieuwde paleisje. Hun hoogbejaarde poes wordt voor even uit haar doen gebracht. Van haar huiskamertroon bekijkt zij ons knorrend met een PVV-blik. Gelukkig voor Juulke proberen de allochtonen uit Noord-Holland de degelijke e-bike van Marian even uit. Een geweldig gevoel, voor alle betrokkenen. 

Zuid-Limburg doet mij - opnieuw - aan vervlogen tijden van meer dan een halve eeuw geleden herinneren. Als tienerjong met vader, moeder en twee broertjes in pa's antieke glimmend zwarte Vauxhall (UT-64-13) op onze eerste 'buitenlandse' reis naar Houthem bij Valkenburg, waar we in een kleine enkeldaks gezinstent op de camping neerstreken. Was dat niet de Eurocamping? O nee, die was in Valkenburg, bovenop de Cauberg, een latere bestemming. Regen, regen, regen, dus onze kinderhandjes áf van het kwetsbare tentlinnen. Niet dus. De handpalmpjes bleven niet onopgemerkt op het vochtige doek.

Op een lange reis door dorpen en dalen reden we in Sittard vlak langs Jan Notermans' kapperszaak. Mijn op het netvlies vastgeroeste sensatie. Niet dat ik langharig was (noch tuig), maar omdat befaamde Jantje een van de beste voetballers van Fortuna '54 uit Sittard was. De club van Egidius Joosten, met profclub Alkmaar uit datzelfde jaar een van de eerste betaalde voetbalverenigingen in ons land. Frans de Munck, Cor van der Hart, Bertus de Harder, het zouden later Franzose geldverdieners worden. Stond in de kaasstad niet ene Snabilie op doel? En bij landskampioen Rapid JC, ook uit Limburg, ene Noud van Melis, de topscorer, in de spits?
Wat een tripje naar het Geul- en Maasdal al niet oproept. Bij mij ...

Alvorens in Moorveld aan te komen, beantwoorden we het gedane verzoek van een goede kennis uit Heiloo.
"Op den Berg nummer 2, daar heb ik met veel plezier langere tijd gewoond", informeerde wereldreiziger Nico Mantel mij vooraf. "Dat is in Elsloo, op de grens met Geulle. Moet je even gaan kijken. Vlakbij is het Streekmuseum".
Zo opgedragen, zo gedaan. Erna wacht geduldig in onze geparkeerde auto als ik het hoekje Op den Berg omloop en de sigaretje rokende buren bevraag.

"Mantel? Van hiernaast, van nummer 2? Nico? Ja, we herinneren ons hem. Da's wel zo'n tien jaar geleden".
Ik kan het zachtzuidelijk dialect amper volgen. Zij willen schielijk hun hoekhuis uit 1620 binnengaan.
"Doe hem de groeten en zeg dat ons huis, op nummer 1, te koop staat. Voor als ie terug wil!".
"Van wie kan ik zeggen?".
Keer op keer hetzelfde antwoord op mijn herhaalde vraag, maar ik versta het echt niet.
"Van Le.. en Me....-.... sen. Van L-e-o-n en M-a-r-i-e-L-o-u-i-s-e V-a-a-s-s-e-n".
"Okee, ik zal het doen. Dag, Leon. Dag Marie-Louise".

Even later aankomst en ontvangst op bekend terrein. Moorveld. Na de Rombouts vormt een wandelingetje rond de Moorveldsberg, gevolgd door een overheerlijk diner, bereid door Maître Marian, de opmaat voor een goede vrijdagse etappe in Limburgs hoofdstad, de parel die op Goede Vrijdag 2011 onder een stralend zonnetje blinkend volloopt. Onze voorbereidende puike nachtrust in huize Meeks, in de nabijheid van de nog niet ondergedoken A2 en de brombruisende Airport Maastricht/Aachen, is gebaseerd op de vermakelijke Aboriginal film van een Nederlandse filmmaker, waarvan ik beider naam - die van film en die van maker - ben vergeten. Vermoedelijk door de glaasjes Tawny Port met overheerlijke oude kaas en vijgen met amandelen, een niet te versmaden combinatie van 'verrukkullluke lekkurnijen'. De sfeervolle film met grappig verhaal is onlangs door de KRO op televisie uitgezonden, hetgeen Marian en Theo als rasfilmliefhebbers met oog voor down under-adventures natuurlijk niet was ontgaan. Hulde, well done friends.

Goede Vrijdag, met uitgebreid voorpaasontbijt, met gekookt eitje, met kopje thee, met kopje Rombouts.
Waar parkeren wij straks de auto? Tja, hoe ver wil je van het Vrijthof staan, half uurtje lopen? De Vrijthof-parkeergarage is al vol. Kijk maar op dat bord: nog 1! Wij zullen ons niet zijn of we vinden een plek op niet al te grote afstand van het centrum met zijn exclusieve winkelstraatjes, veel gemoedelijker dan in onze nationale hoofdstad.

Eerst over De Markt slenteren, waar visventers uit het verre IJmuiden en verse Limburgse asperges uit de naaste omgeving om 's kopers beurs strijden. Kooplust? Honger, dorst, lekkere trek?
"Jullie moeten beslist een patatje van Reitz proeven. Daar staan ze van heinde en verre voor in de rij!".
Wij langs die rij naar binnen, niet voor een puntzak, maar voor een bord vol aan tafel. Originele patates frites met een app naar keuze. Zuur vlees (of zuurvlees) als bijlage trekt mij niet zo, al prijst Theo het nadrukkelijk aan. Dat hij het bij het rechte eind heeft, bevestigt Erna na een proefhapje. Ik werk twee kroketten naar binnen, buitenkansje, doe ik anders nooit. Daarna kost de berg Belgisch aandoende aardappelstaven mij de nodige moeite. Vanwege de hoeveelheid, want ze smaken voortreffelijk. Mijn bord komt toch leeg, net als dat van de andere drie smulpapen.

 

De buitengewone boekwinkel in de kerk, drie etages, met koffiehoek waar je aan het kruis kunt zitten, het Centre Céramique, het nog rustige Bassin, in aanleg en opzet een goed idee, nog nader uit te werken, de royaal lichtdoorlatende nieuwe Bibliotheek, vier etages, zeer ruim van opzet, met ruimte voor theater, en toch ook hier in een contemplatieve atmosfeer een professionele beveiliger waaks aan de counter.
Baie Goed heet de van nieuwigheid glimmende winkel - net geopend - in de Rechtstraat. Moderne kunst, wijn, muziek, boeken, sieraden, reizen, kortom alle geneugten des levens, baie goed gefocust op Zuid-Afrika.

Bij CoffeeLovers liefkozen we geurende koffie met een brownie op het terras. Daarna over het Vrijthof naar het Onze Lieve Vrouwe-plein. Massa's zomergasten, overvolle terrassen, sfeervol genieten. Waar is André Rieu? Leeft Willy Brokamp nog? Pilsje hier, wit wijntje daar. Wij doven de Lanteern, op zoek naar ongereserveerde gastvrijheid. Om bourgondisch te finishen bij La Bonne Femme, pal aan de Maas. Drie vispannetjes, een Australische zeebaars voor mij, opnieuw een - kennelijk verdwaalde - buitenkans. Heerlijk, heerlijk, heerlijk. Delicieus, delicieus, delicieus.

 

Op de terugweg naar onze parkeerstek passeren wij zo'n Italiaanse ijswinkel, waar Erna een neusje voor heeft. Straciatella, vanilla, pistache, amaretto ... Mi amore, wat kies ik, jij, jullie?
Einde dagkoers, finish Alfa Gold Race, etappe gewonnen. Met z'n vieren. Feestvieren, dat was het!

Paaszaterdag naar huis, naar bloemrijk Limmen, ook ondergestoven door zandverstuiving uit hogere sferen. Eerst nog spargels halen, wit goud dat in kraampjes langs Limburgs weggetjes wordt aangeboden. Voldoende tijd over om op het gemak Thorn aan te doen, het historisch witte dorpje dat de Oranje-familie op zaterdag 30 april, dus Koninginnedag 2011, gaat ontvangen. Ons bezoek een week eerder is voor ons het debuut, zeer de moeite waard. De langsrazende snelwandelaars kunnen onze ingetogen pret niet drukken. Tachtig kilometers moeten zij maar liefst, te voet, een voor een aan de Maaskeitjes geplakt. Wij slechts een dikke tweehonderd over glad asfalt, soms zes banen breed, per rijrichting wel te verstaan.

't Was drie dagen ertussenuit, heerlijk. Weer thuis is ook plezierig. Zeker als de zon ook aan onze kust straalt.
En in eigen tuin de blauwe regen bijna even weelderig als in het verre, warme zuiden naar beneden sijpelt.

Limburgse blauwe regen

Limmense blauwe regen

Flower power around our corner

 

Onder en boven NAP in NH-duin

Bloemetje uit Limmen

Libris. Heel veel boeken. Van harte gefeliciteerd.

Op zaterdag 9 april 2011 stopt rond het middaguur een TNT Expres-busje bij ons voor de deur. De chauffeur belt aan en overhandigt een gewichtig doosje, beplakt met aan mij gericht NCRV-briefpapier.
NCRV? Heb ik daar iets mee? Ik dacht het niet!
Heeft Erna wellicht een religieuze verrassing op mijn naam besteld?
"Nee", zegt zij zelfverzekerd, "kom op zeg".
Toch maar openmaken , eerst de NCRV-enveloppe.
Een brief aan de heer P. Samuel te Limmen, met het welluidende opschrift 'Geachte mevrouw Samuel'. 
 Tja, die typistes/n van tegenwoordig worden niet meer op hun uitvoerende werk gecontroleerd.
De ondertekenaar van de brief, die mij tot besluit van haar tekst 'Veel leesplezier' wenst, heeft daar natuurlijk helemáál geen tijd voor. Het is Mieke van der Weij, ooit AVRO, nu óók NCRV.
Omdat de brief wel degelijk voor mij bestemd lijkt, ga ik hem snel lezen. Daarna zie ik de doosinhoud wel.

Van harte gefeliciteerd, u bent een van de winnaars van de prijsvraag van de Libris Literatuur Prijs, Libris Boekhandels, Casa Luna en Miekes Leesclub.

U ontvangt een feestelijk pakket van zes boeken die geselecteerd zijn voor de shortlist van de Libris Literatuur Prijs 2011.

De winnaar van de Libris Literatuur Prijs 2011 wordt bekend gemaakt op 9 mei 2011 in Nieuwsuur op Nederland 2 om 22.00 uur.

's Avonds laat praat ik na met de winnaar in Casa Luna (Radio 1, NCRV om 0.02 uur).

Veel leesplezier,

Mieke van der Weij

Ik kijk Erna met een warm verrast gevoel aan en pak mijn zakmes om de doos zo snel mogelijk te openen.
Ja hoor, ongelooflijk! Nooit win ik wat, en nu liefst zes splinternieuwe boeken. En wat voor boeken, groots.
Alle genomineerden van de shortlist voor de Libris Literatuur Prijs 2011. He-le-maal te gek. Libris. Boeken. Heel veel boeken. Bij elkaar bijna 2.000 bladzijden.

Gerbrand Bakker De omweg
Amsterdam. Een vrouw verdwijnt. Haar echtgenoot wordt verhoord door een begripvolle politieagent en gaat te rade bij zijn schoonouders. De vrouw heeft een oud huis gehuurd, ver weg, in Wales. Om een nieuwe start te maken. Ze wil dingen vergeten, is gevlucht voor lastige situaties en pijnlijk nieuws. Maar ook begint ze onbewust weer op te bouwen. Misschien komt alles toch nog goed.

Peter Buwalda Bonita Avenue
Joni Sigerius, de dochter van de rector magnificus van de Twentse universiteit, drijft samen met haar vriend Aaron een handeltje dat ze maar liever voor haar krachtige en briljante vader verborgen houdt. Het is in het jaar van de vuurwerkramp dat ook in het gezin de boel explodeert. Acht jaar later pas - Joni verdient inmiddels miljoenen in Los Angeles - verneemt Aaron wat er zich in 2000 werkelijk heeft afgespeeld.

Adriaan van Dis Tikkop
De Nederlander Mulder en de Zuid-Afrikaan Donald, die als student betrokken raakten bij het internationale verzet tegen de Apartheid, halen na veertig jaar de banden weer aan. Mulder vestigt zich een tijd in de Kaap, waar Donald zijn strijd voortzet in een verstikkend vissersdorp. De kinderen vluchten in de tik - een goedkope drug. De twee mannen ontfermen zich over een talentvolle verslaafde.

Esther Gerritsen Superduif
Op haar elfde springt Bonnie over een tuinhekje, en een aantal seconden blijft ze zweven. Niet veel later ziet ze hoe haar lichaam transformeert tot een duif. Ze beseft dat ze nu behoort tot het schaarse gezelschap helden dat onheil kan afwenden en mensen kan behoeden voor ongelukken. Haar omgeving maakt zich zorgen over Bonnies groeiende gekte, behalve haar vriendin Ine, die niet zonder hun vriendschap kan.

Arnon Grunberg Huid en haar
Roland Oberstein, universitair docent economie, gespecialiseerd in de geschiedenis van de bubbel, is vader en gelukkig gescheiden. Zijn vriendin Violet, ontwerpster van damestassen, wordt tot wanhoop gedreven als Oberstein onaangedaan lijkt te zijn door haar overspel. Op een conferentie in Frankfurt over de Holocaust, waar Oberstein een lezing geeft over de economische gevolgen van genocide, ontmoet hij Lea, biografe van kampcommandant Rudolf Höss.

Yves Petry De maagd Marino 
Een man ketent een andere man vast aan de muur van zijn huiskamer, amputeert zijn penis, snijdt hem vervolgens de keel door en bewaart delen van het lijk in de diepvriezer om er in de weken die volgen van te eten. Wat dit waargebeurde voorval pas echt intrigerend maakt, is dat het slachtoffer zijn behandeling geheel vrijwillig heeft ondergaan.
 
Precies een maand voor het bekend maken van de winnaar is het de kunst om te raden wie het wordt. Wie schreef het beste Nederlandstalige literaire boek van het afgelopen kalenderjaar? 
Lukt het mij om in een maand tijd zes boeken te lezen - 1.998 pagina's in 30 dagen - en tot een eindoordeel te komen? Ik denk het eigenlijk niet, en het hoeft ook eigenlijk niet. Wel ga ik van die boeken genieten, want ik ben een lezer (zou ook schrijver willen zijn/worden). 
Wat niet is, kan nog komen. Daar houd ik mij aan vast.


Tikkop is misschien wel het meest geëngageerde van het zestal boeken, een roman met een oude bekende als hoofdpersoon: Mulder, uit Van Dis' De Wandelaar. 
De Omweg is een intrigerend boek. Wordt in sommige boeken te veel uitgelegd, Gerbrand Bakker is bijna het andere uiterste. 
Bonita Avenue is het debuut van Peter Buwalda, maar van dat debuut merk je niks. Hij is er meteen als schrijver. Dik boek, drie vertellers, twee tijdlagen. 
Met Super Duif heeft Esther Gerritsen als enige vrouw in het gezelschap van genomineerden ook een boek geschreven dat echt afwijkt. 
De maagd Marino is in het eerste hoofdstuk gruwelijk. Yves Petry heeft een geweldige, bijna exuberante stijl, maar je moet voor dit boek een sterke maag hebben.
Ik houd het op Huid en haar. Een boek van Arnon Grunberg is altijd een lichte vorm van zelfkastijding. Omdat hij je zo genadeloos confronteert met het menselijk tekort.



     

Brief van de dag

Uit Metro, de gratis krant voor treinreizigers
van vrijdag 8 april 2011: 

Van der Vaart verkeerd bezig

DWAAS. Real Madrid maakte woensdag hutspot
van Tottenham Hotspur. Rafael van der Vaarts
droom spatte uiteen. Zijn teamgenoot Crouch ging
onbesuisd - gele kaart al op zak - met gestrekt been
in op een tegenstander. Opnieuw geel, volkomen 
terecht, en dus rood. Furieus trakteert 'Raf' - de
ideale schoonzoon - de fluitist op een doldwaze
reactie. Waarom reageerde Van der Vaart zich niet
op boosdoener Crouch af?
P. SAMUEL, LIMMEN
 

Op zoek naar het witte goud

Heeft het najaar mij wel eens voor de druivenpluk naar de wijngebieden rondom Bordeaux gebracht, dit voorjaar steekt het meedoen aan een zoektocht naar het Limburgse boterzachte ‘witte goud’ de kop op. De Volkskrant van vrijdag 1 april j.l. kopt ‘Aspergefeest’ boven een pagina vol ‘Lessen in lekkers’.

Dit jaar moet het er daarom van komen. Al bij het aantreden van de lente loopt mijn goudkoorts in gedachten op naar de terrashoogten van noord-Limburg. Ik besluit een weekje tussen de spargels door te brengen. Een klein gedeelte van de oogsttijd die eind juni uiteindelijk in het slotfeest ‘St. Jan’ uitmondt. Ik hoor u nu zeggen: Wat? Asperges? Nu al?

Het seizoen is officieel begonnen. Jeroen Meus, bekendste tv-kok van België, kocht afgelopen week de eerste asperges uit de volle grond van zijn teler. Hij kon gewoon niet wachten en zette vrijdag het witte goud (met kalfskop) op de kaart van zijn Leuvense restaurant Luzine. Alain Ducasse, de Franse driesterrenkok, zei ooit dat het begin van een nieuw seizoen de mooiste tijd is voor een chef-kok.

“Dat vind ik ook”, aldus Meus. “Ik ben de kolen en de spruiten van de winter beu!”.

Ik ga naar het historische Arcen, een magnifieke uitvalsbasis. Het glooiende Limburgse heuvellandschap is niet alleen mooi, je kunt er ook heerlijk fietsen tussen bloeiende boomgaarden en fluitende vogels, vooral als de zon zijn aangename gezicht vertoont.

In mijn eigen woonomgeving zijn we tijdens de bloembollenperiode gewend aan grote aantallen Polen, die werk komen verrichten dat aan Hollanders niet is besteed. Tijdens het aspergeseizoen is dit in het Limburgse niet anders. Polen, Polen en nog eens Polen steken ’s morgens vroeg naast medelagelanders hun handen uit de mouwen om op grote zandvlakten met lange rijen precisiewerk te verrichten. Want dat is het aspergesteken: precisiewerk. Zodra de aspergekop een barst in het zand heeft gemaakt, snijden ze met een speciaal mes een voor een de stengels af. Razendsnel, omdat het witte goud bij blootstelling aan teveel zonlicht groen gaat kleuren. En Limburg - anders dan bijvoorbeeld Italië - staat bekend om zijn wítte asperges.

Asperges worden in Nederland sinds de negentiende eeuw op grote schaal geteeld. Noord-Limburg is sinds de eerste wereldoorlog het belangrijkste productiegebied geworden. Grubbenvorst met zijn veiling staat bekend als het centrum. Hier zijn de spargels het lekkerst, het volst, het rondst, het witst, kortom het smaakvolst.

Sfeervolle dorpjes als Arcen, Grubbenvorst en Horst vormen de aspergeroute. Onderweg kun je het aspergemuseum bezoeken en een echte aspergelikeur proeven. De kasteeltuinen van Arcen mag je natuurlijk niet overslaan.

De bosrijke omgeving van Arcen is een oase van rust en ruimte. Een termaalbad borrelt geneeskrachtig mineraalwater omhoog vanuit bijna negenhonderd meter diepte. Zo diep hoef je als aspergesteker niet te gaan. Al wordt de grond rond de plant wel een halve meter opgehoogd om de scheut zijn weg naar het licht in het donker te laten zoeken.

Het fallussymbool uit Limburg - gewenste lengte ongeveer 22 centimeter - wordt ook wel de ‘Koningin der groenten’ genoemd. Qua titel lijken de roos oftewel ‘Koningin der bloemen’ en de blauwe bes alias ‘Koningin der bessen’ concurrenten, maar zij halen het niet bij de superieure kwaliteit van het medicijn tegen bijensteken, hartproblemen, duizeligheid en tandpijn. Daarnaast wordt de ‘Koningin der groenten’ ook aangeprezen als afrodisiacum. Na het nuttigen van asperges ontdekte Julius Caesar immers dat zijn liefde voor Cleopatra een extra stimulans kreeg.

In ieder geval zijn de liefhebbers het erover eens. Het boterzachte, witte goud uit Limburg is kaarsrecht met voldoende lengte, kent geen verkleuring aan de kop, geen open kop, is niet hol en vertoont geen beschadigingen of roestbruine plekken. Nee, het heerlijke groentegerecht, traditioneel voorzien van ham en ei en daarnaast een goed glas witte wijn, heeft een mooi, regelmatig uiterlijk. Dat het in de asperge voorkomende aminozuur ‘asparagine’ de nierfunctie stimuleert, moeten we op de koop toenemen, zo ook de zwavelgeur waarvan de urinoirs zijn doordrenkt. Zou dat in de tijd van de Egyptenaren ook het geval zijn geweest? Dat zij de asperge al kenden, blijkt uit de afbeeldingen in de piramide van Sakkara, waarop de groente als speciale offergave diende. Maar het was Madame de Pompadour die juist aspergepuntjes op haar weelderige en flamboyante feestjes voor intimi presenteerde. Jammer dat ik niet meer naar zo’n partijtje kan. Maar eind juni kan ik tijdens het slotfeest ‘St. Jan’ nog altijd de puntjes op de i gaan zetten.